De woningnood is hoog. Een maatschappelijk vraagstuk dat men bij uitstek alleen sámen kan oplossen. De corporaties Vidomes en Staedion sparren daar met elkaar over.

Bijvoorbeeld over friends-contracten, het tweedoelgroepenbeleid en de seniorenmakelaar. Maarten Vos, senior adviseur bij Vidomes: “Wij hoeven als corporaties niet te concurreren. Dat maakt het samenwerken zo leuk. Het maatschappelijk resultaat is wat telt: hoe help je samen méér woningzoekenden aan een woning?”

Zo maken Vidomes en Staedion deel uit van de werkgroep ‘Doorstroming en Beter Benutten van woningen’ van de SVH. Waarin ze met meer corporaties in de regio de samenwerking zoeken.

Alleen nieuwbouw is niet genoeg

Tanja Riet, projectmanager Verhuur bij Staedion: “Alleen bouwen is niet genoeg om de woningnood tegen te gaan. Nieuwbouw duurt lang en locaties zijn schaars. Daarom zetten we ons ook extra in om het bestaande bezit beter te benutten. Dáár zitten kansen. Zo hebben we woningen die minder goed passen bij de huidige huurders. Denk aan senioren in een niet-toegankelijke woning. Of woningen waar een alleenstaande woont, terwijl er ruimte is voor een gezin. Woningdelen en doorstromen bieden oplossingen.”

En daar zien de partners veel samenwerkingskansen. Door veel meer vanuit gezamenlijkheid naar de woningnood te kijken. Tanja: “Wij hebben als stedelijke corporatie veel grote gezinnen waar we onvoldoende geschikte woningen voor hebben. Andere corporaties in de regio hebben die wel.”

Woningen van meerdere corporaties aanbieden

“En dat is precies wat we al doen met onze seniorenmakelaars die we delen met andere corporaties”, vult Maarten Vos aan. Deze makelaars helpen 55-plussers in hun zoektocht naar een passende woning. Doel: de senioren vinden een woning waar ze lang(er) zelfstandig kunnen wonen, én zij laten een grotere woning achter voor gezinnen. Win-win dus. Maarten: “De kans op een match is groter als de seniorenmakelaars woningen kunnen aanbieden van meerdere corporaties. Daarbij hebben we onderling ook heldere afspraken gemaakt: welke ruimte hebben zij om af te wijken van de regels om méér resultaat te bereiken?”

Schaarse woningen en niet-toegankelijke woningen

Ook Staedion heeft sinds kort een seniorenmakelaar. Tanja Riet: “Fijn dat we de ervaringen en evaluaties van onder andere Vidomes konden gebruiken. De definitie van doorstroming hebben we wel verbreed. We zagen dat ongeveer de helft van onze 65-plussers in een niet-toegankelijke woning woont. Denk aan een portiekwoning op vierhoog. Of woningen met trappen naar de slaap- of badkamer. Dit kan in de toekomst grote problemen geven. Om dit voor te zijn, zetten wij ook in op de doorstroming van oudere huurders naar een toegankelijke woning. En er komt een voorrangsregel bij in Den Haag: wonen 65-plussers niet toegankelijk? Dan mogen zij met voorrang reageren op een woning die wél toegankelijk is.”

Maarten Vos: “Die voorrangsregel had Delft al, maar Staedion heeft ons weer aan het denken gezet. Nu sturen we erop dat de regel ook in Rijswijk, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer wordt ingevoerd.”

Bezettingsnorm omhoog met friends-woningen
Staedion biedt nu ook friends-woningen aan. Hiermee mogen twee vrienden samenwonen in een sociale huurwoning en de huur delen. Dus niet alleen mensen met een duurzame relatie. Vidomes onderzoekt nu de mogelijkheden van dit initiatief. Robin Koning, projectleider bij Vidomes: “We denken dan aan meerdere contractvormen. Daarvoor sparren we met Staedion over vragen als: wanneer is een woning geschikt? Hoe groot moet een slaapkamer zijn? En geeft het woning delen meer overlast, zoals sommigen vrezen?”

Tanja Riet: “Als voorloper van dit initiatief lopen we in de praktijk wel tegen knelpunten aan. Zo is Woonnet Haaglanden nog niet ingericht op het aanbieden van friends-woningen. Als meer corporaties meedoen, is dat ook gunstig voor technische ontwikkelingen. Dan zijn dat soort aanpassingen eerder een prioriteit.”

Is er een grens in het samenwerken?

Maarten Riet: “Corporaties concurreren hoogstens op twee onderdelen: aantrekken van goed personeel en soms willen we eenzelfde locatie voor nieuwbouw. Maar personeel delen we steeds vaker. En meestal is er wel een logische verdeling van locaties in een gemeente, waarbij we elkaar de ruimte geven. Want het gaat om het maatschappelijk resultaat. Dus ik zie vooral kansen.” Tanja beaamt dat: ”Corporaties kunnen nog meer samenwerken en daarom is het belangrijk om elkaar op te blijven zoeken. Maar er is ook veel om rekening mee te houden, zoals kwetsbare groepen en leefbaarheid. Taakstellingen en opgaven. Ook liggen er intern claims op woningen.”

“We zoeken regelmatig de scherpte op met elkaar: welke woningzoekende gaat voor? Dat knelt. Een dakloos gezin, eigen huurders of statushouders bijvoorbeeld?”

Alleen ga je sneller, samen kom je verder…

Dat geldt zeker voor een intensieve samenwerking, waar veel belangen op het spel staan. Maarten: “Soms moet je ook het lef hebben om de eerste stap alleen te zetten. Zo heb ik met de introductie van de seniorenmakelaar destijds ervaren dat andere corporaties daar nog niet aan toe waren. Andere prioriteiten. We hebben ze later kunnen overtuigen met resultaten – zo nemen we elkaar mee op thema’s.”

“En kennis delen is altijd een goed idee”, vult Robin Koning aan. “Het kost je een half uur, maar is een wereld van verschil voor de ander. Ook goed om binnen je netwerk en de SVH kenbaar te maken dat je begint met een project. Om samen op te trekken.” 

“Samenwerken is ook nodig om meer te bereiken en structureel te verbeteren. In de SVH-werkgroep gaan we elkaar zeker vinden op deze thema’s", besluit Tanja Riet.