GroenLinks-PvdA verliest 5 zetels volgens de exitpoll van Ipsos I&O in opdracht van NOS en RTL. In de zaal werd eerst het grote verlies van de PVV met gejuich ontvangen, maar er ging een schokgolf door de zaal gevolgd door stilte toen bekend werd dat de partij op 20 zetels staat.

Partijleider Frans Timmermans stond tijdens de campagne redelijk stabiel op 23 tot 26 zetels in de peilingen.

Wonen was aanvankelijk het belangrijkste onderwerp in de campagne van GroenLinks-PvdA. De partij wil dat woningcorporaties een grotere rol krijgen en dat veel meer mensen voor sociale huurwoningen in aanmerking komen. Later kwam zorg erbij als centraal campagnethema. Van de partijen die hun programma lieten doorrekenen, is GroenLinks-PvdA de enige die de komende periode niet op de zorg wil besparen.

Defensie-uitgaven

De verzorgingsstaat is "de eerste verdedigingslinie" tegen Rusland, stelde Timmermans. Hij betichtte D66-leider Rob Jetten van "jokken" over het bevriezen van het basispakket.

Kritiek kreeg de partij op de defensie-uitgaven. Waar de meeste andere partijen geld zochten om de NAVO-norm van 3,5 procent van het bruto binnenlands product tot aan 2035 te halen, liet GroenLinks-PvdA een deel van de defensierekening liggen voor een later kabinet.

Timmermans kwam persoonlijk in het nieuws toen hij werd geïntimideerd in een Amsterdams café. GroenLinks-PvdA deed eind oktober aangifte vanwege mogelijke lasterlijke AI-plaatjes die zouden zijn gemaakt door twee PVV-Kamerleden. PVV-leider Geert Wilders bood zijn excuses aan voor de afbeeldingen.

VVD
In de zaal waar de VVD de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen volgt, klonk woensdagavond twee keer gejuich toen de NOS de eerste exitpoll presenteerde. Eerst toen de mededeling kwam dat GroenLinks-PvdA mogelijk vijf zetels verliest, en daarna toen duidelijk werd dat de schade bij de VVD zelf beperkt zou kunnen blijven tot het verlies van één zetel, van 24 naar 23.

In de zaal klonk opluchting. Sommige aanwezigen zeiden dat een meerderheid voor de rechtse partijen mogelijk is.

De VVD kampte met een ongekend moeizame campagne. Begin dit jaar kon de partij nog rekenen op gemiddeld 27 virtuele zetels, een winst van 3 ten opzichte van het zetelaantal in de Tweede Kamer.

Andere toon

Maar een beschuldiging van "jodenhaat" aan het adres van zanger Douwe Bob, die weigerde te spelen op een feest voor kinderen met pro-zionistische posters, leidde de vrije val in voor partijleider Dilan Yeşilgöz. Excuses kwamen pas nadat Douwe Bob had gedreigd met juridische stappen.

De rel legde bloot dat een groot deel van de VVD-achterban Yeşilgöz te populistisch vond. Steun voor een motie die de beweging Antifa naar Trumpiaans voorbeeld moest verbieden, bevestigde dat beeld verder. Op het dieptepunt stond de VVD op 14 virtuele zetels. In de partij werd openlijk gespeculeerd wie de onhoudbare Yeşilgöz na de verkiezingen zou moeten vervangen.

De afgelopen weken sloeg Yeşilgöz een andere toon aan. Met een brede glimlach verkondigde ze zo vaak als ze kon dat ze graag een "centrumrechtse coalitie" wilde. Die zou volgens haar kunnen bestaan uit het CDA, de VVD, D66, JA21 en mogelijk nog de BBB.