Bijdrage Menno van Enk, fractievoorzitter CDA tijdens het Kaderdebat. 

Voorzitter,

Over zowel de jaarrekening als de correcties op de lopende begroting in de halfjaarrapportage kunnen wij kort zijn. Ik denk dat het vorig college een keurig financieel resultaat heeft achtergelaten voor het college dat nu van start gaat. Uit de opbrengst van de ENECO aandelen is het tekort van voorgaande collegeperioden gedicht en is het leeuwendeel belegd in bestemmingsreserves, dan wel besteed aan investeringen in groen en wonen die in onze stad nog volop gaande zijn. Corona-fondsen, Huis van de Stad, de overleving van de cultuursector tijdens corona, het is allemaal voldoende begroot en bekostigd, zo blijkt uit de halfjaarrapportage.

Geen zorgen dus op dit moment. Maar wel zorgen over financiën en economie van onze stad op de lange termijn. En dat brengt ons op het kader voor de begroting en meerjarenbegroting in deze nieuwe raadsperiode. Wat geven wij het college bij de voorbereiding van de begroting 2023 mee?

Het CDA vraagt daarbij vandaag aandacht voor meer gemeenschapszin in Rijswijk en voor het tegengaan van de – wat ik noem - individuele gemaks-cultuur. Verschijningsvormen van dat laatste zijn overvloedig aanwezig. Afval dat niet in de bak past, naast de bak dumpen i.p.v. naar de stort brengen, scheurende auto’s en motorfietsen om zelf even lekker de ruimte op te eisen, met levensgevaar voor anderen, je deelscooter dwars op de stoep zetten precies daar, waar jij die niet meer nodig hebt.

Dit gedrag leidt hier in de raad tot discussies over duurdere contracten met de afvalophaler, dure aanpassingen van weginfrastructuur, of meer schaarse, dus dure handhavingscapaciteit. Wij spreken over bestrijding van ondermijnende activiteiten, maar wat vinden wij van drugsgebruik en dealer-activiteiten in de wijk? We hebben het over onbeheersbare kosten voor Jeugdzorg, maar wat vinden wij nou van de verantwoordelijkheid van ouders? En als je een wandeling door het aangrenzende Laakkwartier maakt, kun je tegenwoordig in één straat drie keer langs afgedankte matrassen en ander grof vuil lopen, die er twee dagen later nog steeds liggen. Kennen wij elkaar nog? Kunnen en durven wij elkaar daar nog op aan te spreken? Ook in Rijswijk werd een man na een half jaar dood in zijn woning aangetroffen. Ook hier zijn wijken waar men elkaar niet meer kent, of niet meer vertrouwt.

Het CDA ziet daarom naast meer repressie ook graag meer preventie. Voortzetting van Welzijnsbeleid zoals de afgelopen jaren is ingezet, ter voorkoming van dure maatregelen in het sociale domein. De kosten sociaal domein leggen een steeds groter beslag op onze begroting en deze trend moet worden gekeerd. Minder dweilen, en meer kranen dicht draaien. Welzijn om het contact in buurten te bevorderen waar het nu weinig bestaat. Samen met de woningcorporaties niet alleen woningonderhoud aanpakken, maar ook het oneigenlijk gebruik van woningen signaleren en verbieden.

En de huiskamers, de koffiehuizen in de bestemmingsplannen waar het CDA om heeft gevraagd. Hoe staat het daar intussen mee? Wat is daar mee gedaan in RijswijkBuiten? Gemeenschapsruimten, woonkamers, buurthuizen, Voorzitter, die gaan de komende winter in een heel primaire levensbehoefte voorzien. Namelijk warmte! Want met het verduurzamen van woningen in Rijswijk gaat het bepaald niet hard als je naar de energielabels kijkt en die vergelijkt met de situatie in Nederland. Niet bij de particuliere woningen en niet in de huursector. Terwijl de energieprijzen deze winter onbetaalbaar gaan worden voor veel mensen, zeker in een slecht geïsoleerde woning.

Voorzitter, meer BOA’s staat in het coalitieakkoord. Dat vinden wij prima, maar houdt a.u.b. de vrijwilligers van de buurtwachten in ere. Geld besteed aan flankerende maatregelen voor hen, betaalt zich dubbel en dwars uit. Zij zijn de ogen en oren van een wijk. In het coalitieakkoord wordt gesproken over preventie drugsgebruik. Prima! Hoe gaat dit vorm krijgen? Hier mag wat ons betreft ruimhartig voor worden begroot. Hetzelfde geldt voor maatregelen om ouders bij te staan bij de opvoeding van hun kinderen. Hoe staat het met het project buurtgenoten? Als ik in een supermarkt een moeder aan een ongeveer 5 jarig kindje hoor vragen wat voor soort bitterballen ze voor vanavond zullen kopen, slaat de schrik mij om het hart. Hier mag van ons ruim in begroot worden. En Jeugdzorg beperkt tot waar Jeugdzorg ooit voor bedoeld was. Voer de taakstelling uit, zoals die was ingezet en buig die kostenstijging om naar een kostendaling.

Tot slot onze weginfrastructuur. We hebben het vaak over de Beatrixtunnel en over de Geestbrugweg, waar dit college zonder slag of stoot Den Haag een tram heeft toegezegd. Maar vandaag vraag ik aandacht voor de toenemende verkeersdrukte op de Huis te Landelaan en de Burgemeester Elsenlaan. Het zijn doorgangsroutes naar Den Haag geworden. De files op de Elsenlaan staan er 's middags nog steeds van Plaspoelpolder tot Den Haag. Wat is er bereikt met de toegezegde aanpassing van de verkeerslichten? Is dit gebeurd, en zo nee waarom niet? Dit is al vorig jaar toegezegd. Op de Huis te Landelaan wordt steeds harder gereden en sloeg onlangs zelfs een auto over de kop. Het CDA ziet bijvoorbeeld graag slimme stoplichten of een andere slimme oplossing voor de kwetsbare verkeersdeelnemers op de kruising met de Van Vredenburchweg. Kan de wethouder dit toezeggen? We hebben hiervoor een motie voorbereid.

Voorzitter, ik rond af. In onze samenleving leren we inmiddels van jongs af aan dat wij mogen kiezen. Dat het om ons draait en dat we vooral moeten genieten. Dat is mooi, maar dat is niet alles. Het vereist ook verantwoordelijkheid. Niet alleen optreden van de gemeentelijke overheid. Maar zelf rekening houden met elkaar. En dat begint met elkaar kennen. En dat is niet meer overal in Rijswijk vanzelfsprekend. Het CDA zal de komende begroting daarom vooral beoordelen op maatregelen voor een stevig Welzijnsbeleid. Minder dweilen, meer kranen dicht!

Dank u wel.