Wat je doet, doet ertoe. Altijd.
En ook ‘het persoonlijke is politiek maar politiek moet nooit persoonlijk worden.’ Dit zijn twee uitgangspunten én drijfveren in mijn leven en in mijn politieke handelen. Toch zet ik boven deze column ook het woord ‘dood’.
De enige zekerheid in het leven: dat we dood gaan. Daar willen we niet aan.
In een van de vele groepsapps die ik heb, komt een lang verhaal over de fysieke toestand van de zuster van mijn geliefde. Die toestand is na jaren van onbegrijpelijke verbetering, nu verslechterd. En in een zakelijke mail lees ik dat een van mijn collega’s waarvan we amper drie weken wisten dat hij kanker had, dood is. Ik word altijd geroerd als een geliefd mens met iets moet omgaan wat mijn begrip te boven gaat. Moet dealen met verdriet dat te groot is. En als lezer, luisteraar, geliefde, vriendin of collega voel ik me dan altijd te kort schieten.
Hoe biedt een mens een ander mens troost? Met woorden met gebaren. Maar die schieten altijd te kort.
We leven alsof we onsterfelijk zijn. We kunnen zoveel dus waarom is niet alles reparabel?
Het leven is niet rechtvaardig. Het leven is eindig. Natuurlijk kan de politiek dat niet veranderen. De politiek kan en moet voor iedereen het leven rechtvaardiger maken. Eerlijk delen van kennis, macht, inkomen en de schaarse bronnen van de aarde. Wat de politiek dus wel kan doen in zaken van leven en dood is wetten maken, aannemen en uitvoeren waarin we bijvoorbeeld vastleggen dat als er sprake is van ‘uitzichtloos en ondraaglijk lijden’ iemand de dood mag kiezen.
Programma’s maken waarin we voorkomen dat we dood gaan aan besmettelijke ziekten. Want als het gaat om leven dan hebben we gratis inentingen die ons allen maar vooral onze kinderen beschermen tegen ziekten die hen blind of doof maken; of erger doen sterven. Wij mogen ons gelukkig prijzen dat we in Nederland leven waar zoveel zo goed geregeld is.
En als het om leven en dood gaat in Rijswijk? Steun het Hospice, ja dat in Voorburg, nu eindelijk eens structureel.
Voor deze week zou ik zeggen: op het leven! Iedereen blijft iemand op wie wordt gewacht. En dit gedicht? Misschien geeft het troost.
-
Weggaan
Weggaan is iets anders
dan het huis uitsluipen
zacht de deur dichttrekken
achter je bestaan en niet
terugkeren. Je blijft
iemand op wie wordt gewacht.
Weggaan kun je beschrijven als
een soort van blijven. Niemand
wacht want je bent er nog.
Niemand neemt afscheid
want je gaat niet weg.
Uit: Het orgeltje van yesterday.
© Amsterdam, 2000.