Vandaag(=zondag) is het Internationale Vrouwendag. René Marquard vroeg aan GroenLinks fractievoorzitter Marieke Alberts over onder meer ongelijkheid, zelfbeschikking en de huidige situatie in Rijswijk.

Aandacht voor (Internationale) Vrouwendag op een dag als deze nog altijd hard nodig?
Marieke Alberts:”Zeker, want zelfbeschikking, individuele rechten en vrijheid zijn voor veel vrouwen nog altijd niet vanzelfsprekend. Vrouwenrechten en gendergelijkheid staan wereldwijd steeds meer onder druk. Zo willen sommige Europese landen het recht op abortus en het gebruik van anticonceptie inperken. Vrijheid van vrouwen dient niet onderhandelbaar te zijn. Vrijheid moet vanzelfsprekend zijn. De vrijheid om je eigen partner te kiezen, en om daarvan te scheiden - ook als het een religieus huwelijk betreft. Bescherming tegen (huiselijk) geweld, seksuele intimidatie en stalking. Het recht op gelijk loon voor gelijk werk. Nog steeds verdienen vrouwen in Europa gemiddeld 16% en in Nederland gemiddeld 15% minder dan mannen met dezelfde functie. De loonkloof is de laatste jaren in Nederland nauwelijks minder geworden. Het is ook opvallend dat bij de beroepen waarin vooral vrouwen werkzaam zijn, de lonen beduidend lager liggen.“

We zijn op de ladder van de gendergelijkheid behoorlijk gezakt (maar liefst elf plekken). Hoe komt dat?
“Van de 153 onderzochte landen hebben 101 flinke stappen gezet om de kloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen. Daarentegen heeft Nederland nauwelijks stappen gemaakt en is er zelfs een achteruitgang te zien; vooral als het gaat om macht en tijd. Het verschil in (politieke) invloed tussen mannen en vrouwen is groot; daarmee scoort Nederland lager dan het Europees gemiddelde. Het is bovendien de score waarop Nederland sinds de laatste meting het meest op achteruit is gegaan. Nederland heeft van alle Europese landen de minste vrouwen met een managementpositie. Er is in ons land een gebrek aan vrouwen in besturen van de grootste bedrijven en die van de centrale bank. Het instellen van quota zou helpen om deze machtskloof te dichten. Ook besteden vrouwen in Nederland vergeleken met mannen meer tijd aan zorgtaken en onbetaald werk. De factor waarin de genderverschillen sinds 2005 het meest zijn toegenomen is de factor tijd. Dit wordt veroorzaakt doordat vrouwen minder vrije tijd hebben (tijd om te sporten en voor culturele of ontspannende activiteiten). Daarnaast besteden vrouwen substantieel meer tijd aan huishouden en zorg. Om de vergrote barrières in het combineren van werk met ander activiteiten tegen te gaan, is het essentieel om beleid op verschillende terreinen op elkaar aan te laten sluiten en te coördineren.”

Wat moet er veranderen volgens jullie?
“Allereerst is het goed dat een meerderheid van de Tweede Kamer heeft ingestemd met een verplicht vrouwenquotum voor de raden van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven. Dat moet ertoe leiden dat in de toekomst ten minste 30 % van de commissarissen in het bedrijfsleven vrouw is. Hierdoor zal het beeld dat men van een ‘leider’ heeft of van zogenaamde leidereigenschappen, steeds breder worden en zal hopelijk over een aantal jaar een quotum niet meer nodig zijn om een representatievere genderverdeling in de topposities te krijgen. Verder vinden we het belangrijk dat alle vrouwen economisch zelfstandig kunnen zijn. Voor de samenleving is het belangrijk dat meer vrouwen een betaalde baan hebben. Een op de drie huwelijken eindigt in een scheiding en voor samenwonenden ligt dat percentage nog hoger. Voor vrouwen die geen baan hebben, betekent een scheiding vaak ook dat ze in de bijstand terechtkomen. Dat geldt dan ook voor hun kinderen. GroenLinks wil de financiële zelfstandigheid van vrouwen vergroten door het belastingstelsel te herzien, te zorgen voor goede en betaalbare kinderopvang en door het combineren van zorg en werk makkelijker te maken.”

Wat is volgens jullie de situatie in Rijswijk?
“Wat in Nederland geldt, geldt uiteraard ook voor Rijswijk. Zo werd tijdens een bezoek aan het Werkgeversservicepunt in Rijswijk duidelijk dat vooral alleenstaande moeders moeilijk aan een baan te helpen zijn, omdat zij weinig flexibel kunnen zijn in hun werktijden. Dat is vreselijk jammer, want de wil om te werken is er zeker. Verder is er in Rijswijk een te kort aan kinderopvang. Het is belangrijk dat dit tekort opgelost wordt, zodat zorg en werk beter gecombineerd kan worden. In de Rijswijkse politiek is de vrouw-manverhouding redelijk op orde. Zo zijn 13 van de 31 raadsleden en twee van de vijf wethouders vrouw. Helaas is deze verhouding niet meer terug te zien in de top van de gemeente; de driehoek burgemeester, griffier en gemeentesecretaris. Na het vertrek van de vorige gemeentesecretaris zijn het alle drie mannen. In het beleid moet er meer aandacht zijn voor gendergelijkheid. Rijswijk kan bijdragen aan het internationale doel van landen in de Verenigde Naties om in 2030 vrouwen en mannen ook in de praktijk gelijke rechten te laten hebben op faciliteiten als onderwijs, gezondheidszorg en werk, en gelijke vertegenwoordiging in politieke en economische besluitvorming. De vertaling naar de eigen gemeente laat in Rijswijk nog op zich wachten.”

Hoeveel aandacht is er bij GroenLinks voor dit onderwerp?
“Vrouwenrechten en gendergelijkheid zijn diep verankerd binnen GroenLinks. Ze maken deel uit van de waardes waaruit ons politiek handelen is opgebouwd. Europees, landelijk, provinciaal en lokaal; op elk niveau. Van ons eigen personeelsbeleid tot vrouwenrechten wereldwijd. Landelijk loopt er nu een campagne tegen online intimidatie van vrouwen. Europees laten we zien dat we strijden voor gelijke rechten door aan te sluiten bij de Women’s March. In Rijswijk is meer dan de helft van de GroenLinks raadsleden en de fractievoorzitter vrouw. Tijdens de algemene beschouwingen hebben we een motie inclusief beleid ingediend. We organiseerden een bijeenkomst in ons campagnehuis over gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen. Inclusiviteit en gelijkwaardigheid spelen een grote rol in alles wat wij doen.”