Als tiener kwam Yaryna Korniichuk naar Nederland. Na een studie aan de Haagse Hogeschool ging ze weer terug naar Oekraïne, om daar met haar man een gezin te stichten. Sinds een paar maanden is ze weer terug in Nederland, weer in huis bij het gezin waar zij jaren geleden voor werkte. Maar deze keer met haar eigen kinderen, gevlucht voor de oorlog.
In de zonnige tuin achter het huis in Voorburg vertelt Yaryna over de reis die ze samen met haar kinderen Matvii (bijna 6) en Hafiika (4) en hoogzwanger van haar derde kindje achter de rug heeft. Vanuit hun woonplaats Lviv in west-Oekraïne met een busje naar Polen, waar ze om half 3 ’s nachts aankwamen. Na een paar uur rusten door naar Wenen. Een treinreis van bijna 7 uur, met nagenoeg alleen staanplaatsen. Daarna door naar Nederland. Met slechts één tas met daarin de belangrijke papieren. Want hoogzwanger twee kleine kinderen én een zware koffer meesjouwen op deze lange reis, dat was niet te doen.
“Een paar maanden geleden had ik nooit gedacht dat ik nog eens voor langere tijd in Nederland zou zijn,” vertelt Yaryna. “We hoorden wel verhalen en geruchten, maar ik kon mij gewoonweg niet voorstellen dat er anno 2022 in Europa oorlog zou uitbreken.”
Tot Yaryna op een ochtend door de kinderopvang wordt gebeld. “Ze vertelden dat de oorlog nu echt was uitgebroken en dat zij daardoor gesloten zouden blijven. Dat kon toch niet waar zijn? We hebben meteen de televisie aangezet. De beelden waren zo onwerkelijk, het leek wel een film.”
Maar het was geen film. Al snel wordt de regio waar Yaryna woont, overspoeld met vluchtelingen uit het oosten van het land. “Ik sprak mensen uit Kyiv en Donetsk. Kippenvel kreeg ik, van hun verhalen. En toen kwam er een avondklok. En het luchtalarm, dat continu af ging. Dat was heel heftig. Elke keer moesten we met de trap en een vluchttas met water en belangrijke papieren drie verdiepingen naar beneden, naar schuilkelders die zo smal zijn dat je er niet eens kunt zitten. En de kinderen moesten elke keer mee, zonder dat ik ze uit kon leggen wat er precies aan de hand was.”
Op dat moment dachten Yaryna en haar man dat deze situatie nooit lang kon duren. Maar het wordt alleen maar erger. “Doodmoe waren we, door de continue sirenes en de slapeloze nachten. We sliepen met zijn allen in één kamer voor het geval we weer moesten gaan schuilen en waren continu alert. Mijn man moest naast zijn drukke baan ook nog voor ons zorgen. Want een ritje naar de supermarkt duurde door alle controles langs de weg bijvoorbeeld 2 uur, en de terugweg ook nog eens 1,5 uur. Dat was voor mij niet meer te doen.”
Als de bevalling nadert, vraagt Yaryna zich steeds vaker af of ze niet beter een veilige plek kan opzoeken. “Ik wist al dat ik een keizersnede zou moeten ondergaan. Maar als de ziekenhuizen overvol zijn, of ik zit in een schuilkelder, is dat gewoon niet mogelijk. Voor de veiligheid van ons kindje, besloot ik naar Nederland te gaan. Ik ken het land, ik spreek de taal, ik heb er een klein netwerk. Dus dit was de makkelijkste optie.”
Maar makkelijk is het allerminst. Want ondanks een enorm warme ontvangst, het gezin ontving direct allerlei kinderkleding en spullen voor de baby en zelfs een fiets, is het psychisch zwaar. “Ik had niet voldoende rekening gehouden met de emoties van de kinderen. Ik heb ze op het hart gedrukt dat we papa achter moesten laten, maar dat we met zijn drieën dicht bij elkaar zouden blijven. Vooral mijn zoontje neemt dat heel letterlijk. Hij wil bijvoorbeeld graag voetballen, maar alleen als ik mee het veld op mag, want ik ben het enige dat nog vertrouwd is voor hem.”
Daarnaast is het gebrek aan ritme, tijdsbesteding en contact met leeftijdsgenootjes voor de kinderen heel lastig. “We worden hier heel hartelijk ontvangen en ik ben enorm dankbaar voor alle hulp die we mogen ontvangen. Maar de kinderen kunnen nog niet naar school of naar de opvang. Ook andere activiteiten zijn lastig, omdat we geen vervoer hebben en omdat het niet gebruikelijk is dat moeders mee het veld op gaan. Maar zonder mij durft mijn zoontje nog niet. De kinderen zijn angstig en hangen 24 uur per dag aan mij. Ze hebben geen afleiding. Dat is zwaar.”
Gelukkig gaat het iets beter met het gezin sinds de moeder van Yaryna zich bij het gezin heeft kunnen voegen. Een enorme opluchting voor Yaryna, want nu was er tenminste iemand die er tijdens de bevalling twee weken geleden voor de oudste twee kinderen kon zijn. “Ik ben ook enorm dankbaar voor de goede zorg die ze hebben gekregen bij het HMC Westeinde. Voor het vriendelijke personeel de begeleiding en het meeleven met mijn situatie.” Het gaat goed met Yaryna zoontje, dat de naam Kindrát (in het Nederlands Koenraad of Konrad , betekenis ‘een goede raadgever’) heeft gekregen. Al blijft het emotioneel zwaar dat ze dit zonder haar man moest doen.
Het oorspronkelijke plan was om na de bevalling snel terug te keren naar Oekraïne, om weer als gezin samen te kunnen zijn. Maar inmiddels wordt Lviv ook gebombardeerd. Yaryna’s man heeft hun huis moeten verlaten, omdat deze nabij een strategisch doelwit staat en het er niet veilig is. “Ik heb dus geen idee hoe lang deze situatie gaat duren. Ik maak mij wel zorgen. Ik wil niets liever dan dat de kinderen heel snel naar school kunnen en hier een leven kunnen opbouwen. Maar uiteindelijk wil ik wel weer terug naar Oekraïne. Hoe gaan ze dat dan weer verwerken? Het is zo vreemd om de hele dag met allerlei praktische zaken en zorgen bezig te zijn, terwijl ik nu eigenlijk samen met mijn man had moeten genieten van ons derde kindje.”
Door: Gemeente Leidschendam-Voorburg