Het heeft ‘even’ geduurd, maar sinds woensdag is de Wilhelminalantaarn officieel door Rijswijk aangewezen als gemeentelijk monument. Voorlopig nog verstopt onder bomen in een verloren hoekje in Park Hofrust waar de wijkbewoners zich niet aan de opruimplicht van de uitwerpselen van hun huisvriend houden, maar binnenkort Rijswijks’ landmark op het Ruysdaelplein. Met een sober, maar vooral aandoenlijk samenzijn, bekrachtigde cultuurwethouder Johanna Besteman, samen met de Historische Vereniging Rijswijk en inwoner Hans Paping, de samenwerking voor de cultuurhistorische waarde van de door de bekende architect Hermanus van der Kloot Meijburg ontworpen gedenklantaarn. Een typisch geval van beter laat dan nooit!

Onderzoek
Rijswijker Paping heeft tien jaar lang in diverse archieven een diepgravend onderzoek verricht naar de geschiedenis van de lantaarn. Opgericht om het 40-jarig regeringsjubileum (1898-1938) van koningin Wilhelmina te vieren in een gemeente met een aanwijsbare band met de Oranjes. Door de oorlog kon de lantaarn pas in 1945 geplaatst en onthuld worden. De onthulling van het monument was in 1945 het hoogtepunt van de bevrijdingsfeesten in Rijswijk. De lantaarn, kosten 1700 gulden, betaald door de Rijswijkse bevolking, werd onthuld op de hoek van de Lindelaan-Willemstraat. Het moet volgens Paping daar 75 jaar geleden “een groots gevierd feest” zijn geweest. Vanwege het toenemende verkeer, vooral in gang gezet door “bouwburgemeester” Bogaard, werd eind 1959 besloten het monument van de kruising te verwijderden, het stond tenslotte toch maar in de weg, en kreeg het een plek op de gemeentewerf. Uiteindelijk kwam het monument op Park Hofrust terecht, waar de sokkel van twee meter hoog, met daarop een gietijzeren sierconstructie met de opvallende monogram van Wilhelmina, een verpauperd bestaan leidde. 

Ongenoegen
Zeer tot ongenoegen van Paping en de Historische Verenging Rijswijk die actie ondernamen om het monument weer terug te geven aan de Rijswijkse bevolking op een prominente plek in de gemeente. Paping sprak in de plaatselijke pers over een “schandvlek”  en een “respectloze behandeling” en zette het monument op de politieke agenda. Hij kreeg hierbij steun van verschillende politieke partijen, waarvan Beter voor Rijswijk wel de volhardendste was. Verplaatsing van het monument stond op de verkiezingsprogramma van de lokale partij wiens woordvoerders tijdens commissievergaderingen voortdurend vragen stelden naar de stand van zaken

Schijnsel
Sinds afgelopen woensdag is het dan zover, na een jarenlange discussie wordt ‘het vergeten monument’, eindelijk erkent als gemeentelijk monument, met vooral dank aan de onophoudelijke inspanning van die ene Rijswijker, Hans Paping, met steun van de Historische Vereniging. Ondanks de lastige financiële tijd waar Rijswijk in verkeert, heeft cultuurwethouder Besteman “wat” budget gevonden voor het verplaatsen van het monument en het aanbrengen van licht in de lantaarn. Het Ruysdaelplein leek voor Paping de aangewezen plek voor de nieuwe ‘eye-catcher’. Wat hem betreft wordt deze locatie straks omgetoverd tot een verblijfsplein, waar het fijn toeven is onder het schijnsel van de hoge lantaarn met monumentale waarde. Wanneer de verplaatsing een feit wordt kon Besteman nog niet aangeven, voorlopig wordt de door Paping beoogde plek ingenomen als opslagruimte van de KPN voor het materiaal dat nodig is voor de aanleg van glasvezel in dit deel van Rijswijk.

Door: Peter Petit