Het is niet mogelijk om de verkoop van rookwaar en andere producten met nicotine aan mensen vanaf een specifieke generatie te verbieden. Europese regels verhinderen dat. Denemarken heeft dit onlangs geprobeerd, maar zonder succes, zei staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd en Preventie) in het debat over het burgerinitiatief Nicotinee. Het voorstel is dat wie na 1 januari 2012 is geboren, nooit rookwaar kan kopen. Het laat huidige rokers met rust, maar vanaf 2030 mogen nieuwe lichtingen jongvolwassenen geen tabakswaar meer kopen. Het idee is dat ze dan ook niet beginnen met roken.

Karremans vindt het een interessant voorstel en hij steunt het doel van rookvrije generaties. Het overheidsbeleid is al jaren gericht op een rookvrije generatie in 2040. Dat gebeurt onder meer met campagnes, het verminderen van verkooppunten en prijsverhogingen. Maar volgens veel partijen werkt dit niet, en gaan juist steeds meer jongeren roken en ook op jongere leeftijd. Dat komt mede door de populariteit van vapen onder kinderen door de smaakjes die de tabaksindustrie eraan toevoegt. Een kwart van de kinderen tussen 12 en 16 jaar vapet.

Nederland heeft smaakjes al verboden, maar in andere landen zijn ze nog toegestaan. Toch zijn in Nederlandse tabakswinkels nog illegale smaakjes-vapes verkrijgbaar, ondervond Karremans zelf bij een test. Ook zijn de tabaksaccijnzen in Nederland hoger dan in andere landen zoals Duitsland. Daarom is het volgens Karremans belangrijk om met omringende landen een gelijk speelveld af te spreken. Anders kopen veel rokers hun spullen over de grens of online of ontstaat er een illegale handel. Toezichthouder NVWA moet versterkt worden zodat ze slagvaardiger kunnen optreden en handhaven, zei de bewindsman.

Onderschatten

Woensdag kwam naar buiten dat zeker veertien jongeren in het ziekenhuis terecht zijn gekomen met klachten die werden veroorzaakt door de elektronische sigaret. Vooral kinderen onderschatten de snelheid waarmee ze verslaafd raken, stellen deskundigen. Karremans zei op televisie dat ouders de vapes van hun kinderen moeten afpakken en weggooien. D66 sneerde dat dit te makkelijk is en dat de overheid een grote rol heeft om mensen te behoeden voor ernstige gezondheidsschade.

Karremans gaat een voorstel van NSC en CDA onderzoeken om de leeftijdsgrens voor de verkoop van tabak te verhogen van 18 naar 21 jaar. Juist op die leeftijd en iets daarvoor beginnen de meesten met roken.