Klokkenluiders op de werkvloer

28 February 2023, 07:36 uur
Columns
mainImage

Fatima Abouloufa, voormalig politiechef, bekend van haar meldingen van vermoedens van misstanden van discriminatie en racisme binnen de Haagse en Rotterdamse politie, is volgens de Rechtbank terecht ontslagen. Kan een werknemer die misstanden aan de kaak stelt, zoals Fatima Abouloufa, zomaar worden ontslagen?

Om deze vraag te beantwoorden moet eerst worden vastgesteld wie een klokkenluider is. Een klokkenluider is een werknemer die een misstand binnen de organisatie van de werkgever aankaart. Gezien de kwetsbare positie van de werknemer, geniet deze bescherming op grond van art. 7:658c BW. Het zogenaamde benadelingsverbod zorgt er voor dat een klokkenluider niet zomaar kan worden ontslagen. Echter, onder een aantal omstandigheden kan een klokkenluider geen aanspraak maken op deze bescherming en is het voor de werkgever mogelijk om deze werknemer te ontslaan wegens verwijtbaar handelen. Deze omstandigheden zullen onderstaand worden benoemd.

Allereerst moet er wel degelijk sprake zijn van een vermoeden van een misstand. Volgens de Wet Huis voor Klokkenluiders moet het vermoeden van de werknemer ten eerste gebaseerd zijn op redelijke gronden. Ten tweede dient het vermoeden van een misstand het maatschappelijk belang in het geding te brengen. Hiervan is bijvoorbeeld sprake bij een schending van een wettelijk voorschrift.

Daarnaast dient de werknemer het misstand te goeder trouw en naar behoren te melden. In dit kader geldt dat een werknemer in beginsel een vermoeden binnen de organisatie dient te melden.

Bedrijven met meer dan vijftig werknemers in dienst, zijn zelfs verplicht tot het instellen van een interne klokkenluidersregeling. Slechts wanneer het redelijkerwijs niet van de werknemer kan worden gevergd of als de werkgever de melding niet serieus neemt, mag hij het vermoeden extern, bij bijvoorbeeld het Huis voor Klokkenluiders, melden.

Bovendien dient een werknemer volgens de Hoge Raad ten in het kader van goed werknemerschap ten alle tijden discreet en loyaal te zijn jegens de werkgever, ook indien er sprake is van een vermoeden van een misstand. Een werknemer is niet discreet en loyaal wanneer deze de geheimhouding heeft geschonden of zich onbehoorlijk heeft gedragen. Wel dient de werkgever expliciet aan te geven dat de arbeidsverhouding met de werknemer niet meer te herstellen valt.

Mocht een van de bovenstaande omstandigheden niet worden nageleefd door de werknemer, is het voor u als werkgever dus wel degelijk mogelijk om de klokkenluider te ontslaan.