Vorige week verbleef ik even op een camping in Spanje, waar zich een slagboom moest verheffen teneinde - overigens na legitimatie - toegang te kunnen krijgen tot een file caravans.
Het deed me denken aan de zomerhuisjes in Hoek van Holland, gesplitst in het Oude- en Nieuwe kamp, waar ik in het recreatiegebouw Jan Jansen nog de Tour heb zien winnen, omdat in die tijd de huisjes slechts bij uitzondering in het bezit waren van een tv.

Gas en elektriciteit ontbraken ook. In het schijnsel van een gaskousje werd er 's avonds naast Mens-Erger-Je-Niet en Ganzenbord vooral geklaverjast. Toiletten waren er evenmin. In een emmer met deksel in een hoek van de kamer kon na elven de hoogste nood worden gelenigd.

's Ochtends bij het krieken van de dag zetten zich de eerste mannen in beweging om de soms nog warme nachtspiegel naar de gemeenschappelijke toileteenheid te transporteren.

Elk huisje was in het bezit van een sleutel voor een van de genummerde toiletten en bij de deur van het huisje stond een wc-bril gebruiksklaar met een closetrol in de onmiddellijke nabijheid. Een enkeling hing de bril handig om de nek om zonder gene te verraden waar de reis heen was.

Alsof het hele kamp in de ochtenduren met aandrang rondliep, gezien de rij, zo voelde ik dat er ietwat meesmuilend gekeken werd. Sommigen wachtten op hun beurt met rood aangelopen hoofden, samengeknepen billen, of kruislingse benen.

De deuren van die openbare toiletten sloten niet tot de onderkant, terwijl de bovenkant reikte tot juist onder manshoogte. Of 't lukte, vroeg iemand zich wel eens hardop af bij de aanblik van een paar schoenen of een tot de hielen afgestroopte broek. Waarop even later een vriendelijk, doch verstoord hoofd boven het deurtje uitkwam om de vraag bevestigend te beantwoorden.

Die beelden zag ik weer voor me, omdat de voorzieningen op die camping in Spanje nog stammen uit de tijd dat de Poort van Europa zich uit onvrede losweek van de aanvankelijk overkoepelende RAZ (Rotterdam aan Zee) voor de kampbewoners in Hoek van Holland. De ene club wilde de modernisering sneller doorvoeren dan de andere. Die wilde ook de naam van kamp inruilen voor straatnamen, omdat het woord te veel herinnerde aan de oorlog. Al zal het woord in deze betekenis afgeleid zijn van kamperen en niet van kampement, maar dit terzijde.

Intussen zijn de meeste huisjes op het Oude- en Nieuwe kamp - inmiddels vervangen door de gewenste straatnamen - verworden tot optrekjes met de prachtigste namen als 'Eindelijk rust', terwijl de hele familie zich het leplazarus werkt aan een opknapbeurt van het onderkomen met namen als Zeezicht, ondanks het uitzicht op een dijk, of Zonneweelde, terwijl het giet van de regen.

Maar toch, boren brommen op eigen elektriciteit, het stadsgas heeft het campinggas vervangen, de tv's hebben de gezelligheid van het klaverjassen verdrongen en sinds jaren zijn de huisjes ook voorzien van een eigen toilet en douche.

Maar niet daar op die camping in Spanje, waar de tuintjes door een denkbeeldige scheidslijn worden gemarkeerd en waar nog zo 'n honderd meter moet worden gehold als de nood hoog is.

Alleen wc-brillen heb ik er niet gezien...