In het Algemeen Dagblad schrijft TV-recensent Angela de Jong haar goed gelezen columns ‘Angela kijkt TV’. Wat een helse baan moet dat zijn! Want wie wil er nu voor de lol avond aan avond langs alle Nederlandse TV-zenders zappen om er vervolgens iets ‘zinnigs’ over te moeten schrijven?
Vorige week sloot Angela een van haar columns af met de zin; ‘Wie durft nu nog te beweren dat lineair TV kijken dood is?’. Ik durf dat wel te stellen, maar Angela is er klaarblijkelijk heilig van overtuigd dat Nederlandse televisie in haar huidige vorm nog een lang en gelukkig leven beschoren is. Zij denkt oprecht dat de kijker het ook in de toekomst geweldig vindt om samen gezellig op de bank naar uitgewoonde woonprogramma’s te kijken, want kijk Piet toch eens dat muurtje doorbreken! Ze weet het ook zeker dat we het straks allemaal nog steeds prachtig vinden om naar een verzameling van kleurloze en talentloze kinderen van ‘bekende Nederlanders’ te kijken, u kent ze wel, die incestueuze club mensen die alleen op de buis verschijnen dankzij het vernuftige lobbywerk van hun bekende vader of moeder. Angela denkt ook dat de gemiddelde Nederlander het over een paar jaar nog steeds vermakelijk vindt om met het bord op schoot flauwe reality voorgeschoteld te krijgen waar zelfs uw kat nog naar weigert te kijken. Maar goed, misschien heeft Angela wel gewoon gelijk, maar ik hoop toch van niet.
Zelf ben ik zo’n twee jaar geleden gestopt met TV kijken. Ik kreeg destijds namelijk een niet te behandelen jeuk van alle politiek gekleurde, belerende en vooringenomen praatprogramma’s op de publieke omroep. Daarnaast daalde mijn IQ met minimaal één punt per minuut als ik per ongeluk langs campingzender SBS6 zapte. Als ik te lang naar goedkope reality keek, begon ik soms spontaan aan mijn haren te trekken, iets wat mijn haargrens geen goed heeft gedaan.
Een belangrijke motivatie om afscheid te nemen van lineair TV-kijken was reclame. Geen enkel programma is rustig af te kijken zonder geterroriseerd te worden door penetrante, irritante reclame uitingen. Nu heb ik niets tegen commercie, integendeel, maar de Nederlandse reclamemakers zijn van mening dat de gemiddelde TV-kijker volslagen geschift is, dan wel de mentale vermogens heeft van een doodgemepte goudvis. De manier waarop de kijker in commercials wordt toegesproken doet mij sterk denken aan hoe een lerares op de kleuterschool haar leerlingen toespreekt. Het blijkt dat veel mensen zich hier gemakkelijk van kunnen afsluiten, die vaardigheid heb ik helaas nooit gehad.
De druppel die twee jaar geleden mijn TV-emmertje liet overlopen, en mij deed besluiten de stekker er resoluut uit te trekken, was Peter R. de Vries. Want werkelijk overal, op elke zender, daar verscheen als bij toverslag Petertje R. Wie kent hem niet, Peter de narcist, de man die klaarblijkelijk overal verstand van heeft. Peter R. deed mij gillend de kamer uitrennen en een fles whisky opentrekken, alles om zijn zeurende stemgeluid uit mijn hoofd te krijgen.
Nu was ik een paar weken geleden op bezoek bij een goede vriend en zapte zo eens wat langs de zenders op zijn TV, gewoon om eventjes te gluren wat er in die twee jaar zoal veranderd was. Het zal u niet verrassen, niets, totaal niets. Dezelfde programma’s, dezelfde mensen, dezelfde Peter, dezelfde commercials, dezelfde ondraaglijke leegte.
Zit ik nu dan nooit meer voor de beeldbuis? Integendeel! Ik heb abonnementen op meerdere streamingdiensten, kijk Youtube op mijn smart-TV, heb alle toegang tot het nieuws en kan on-demand kijken wat ik wil (als ik het niet stiekem download). En desgewenst kan ik TV-programma’s kijken via uitzending gemist, maar dat doe ik alleen als iemand mij wijst op een goed programma, en dat komt verdomd weinig voor. Mocht ik mij dan nog vervelen, dan heb ik mijn goedgevulde boekenkast, u weet nog wel, met daarin stapels gebonden papier met letters erop.
Het aantal mensen dat afscheid neemt van het antieke TV-kijken groeit op dit moment snel, maar interessanter is dat vrijwel geen enkele tiener meer TV kijkt. Een hele generatie kiest ervoor om via internet te kijken wat ze willen, wanneer ze het willen. Mijn zoon is zestien en hij kijkt al jaren geen TV meer, en zal dat in de toekomst ook niet doen. Geen van de jongeren die ik ken, kijkt nog ‘old school’ TV. Alles wat jongeren willen staat online. Lineair TV-kijken is in hun optiek dan ook voor dinosauriërs. Ik ben dan ook heel benieuwd hoe de Nederlandse televisie er over 15 jaar uitziet, behoorlijk uitgekleed denk ik, als het überhaupt nog in huidige vorm bestaat.
Dus, heeft u nog geen goede voornemens voor het nieuwe jaar? Bent u inmiddels ook wel klaar met het totale niets dat de Nederlandse televisie u te bieden heeft? Mijn advies: knikker uw TV-abonnement uit het raam, want u mist niets, u knapt er mogelijk zelfs van op! Alvast een mooi 2020 gewenst!
Jeroen Weber