Zaterdag 20 oktober 2018 overleed Wim Kok. Zoals mijn krant schreef ‘de koning van het poldermodel’. Twee dagen eerder, op 18 oktober overleed Rie Visee- van Essen. Echtgenote van man Dick, die allang niet meer met ons is, en moeder van twee. Wim was 80. Rie bijna 20 jaar ouder.

Rie was een trouw lid van de PvdA. Zo’n vrouw van het eerste uur. Een vrouw die nog meegemaakt heeft dat je op staande voet ontslagen kon worden als je in verwachting raakte (pas na 1956 werd dat verboden). Een vrouw die nog mee gemaakt heeft dat als je oud werd en zonder werk kwam te zitten, je geen inkomen had. Ja, dat je arm werd op je oude dag. Voor haar was Drees dan ook het grote PvdA-boegbeeld. De man die ervoor gezorgd heeft dat niemand in Nederland nog in de armoe hoeft te komen alleen maar omdat je oud bent. De bedenker van de Algemene Oudersdomswet. Wim Kok heeft ze, zoals zovelen toen hij die AOW aanpakte omdat die anders onbetaalbaar zou worden, niet helemaal begrepen.

Nu weten we dat dat niet anders kon en kan. De betekenis van Wim Kok is ook op andere, niet zo voor de hand liggende socialistische terreinen, van onschatbare waarde geweest. Namelijk voor het voortbestaan van de Nederlandse constitutionele monarchie. In volstrekte stilte, zelfs zijn vice-ministers wisten er niks van, heeft hij Max van der Stoel op pad gestuurd om afspraken te maken met de familie Zorreguieta. En toen daar een oplossing tevoorschijn was gekomen, konden het gewone meisje Maxima en de prins in 2002 trouwen.

En ja, hij heeft president Clinton uitgelegd wat polderen is: blijven onderhandelen om het voor alle Nederlanders beter te krijgen. Zoals in het onvolprezen radio1-programma, OVT, op zondagochtend werd verteld, ‘een man die Nederland weer bij de tijd heeft gebracht’. Die inzag dat de PvdA zich moest vernieuwen omdat het romantische idee van tegenstellingen (groot kapitaal tegenover de arbeidersklasse) in een andere setting moet worden uitgevochten.

En Rijswijkse Rie? Rie hoorde bij het soort vrouwen dat modern was nog voor dat door anderen werd gezien. Een steunpilaar voor de PvdA omdat zij er simpelweg altijd was. Dat haar dochter Paulien Visée jarenlang op weer een andere manier de PvdA heeft gediend, is vast met zo’n moeder niet helemaal toevallig.

Beide mensen die ik ga missen. PvdA’ers die leefden met plichtsbesef. Sober en ingetogen met een groot rechtsvaardigheidsgevoel. Mensen die verantwoordelijkheid namen ook al ben je zelf niet schuldig of aansprakelijk. Mensen die mij door hoe ze leven, een beetje steunen en opvoeden.
Mogen er nog veel Rie’s en Wims ons Rijswijk verrijken.

Yvonne Hagenaars