Ja, ik schrok ook. Een vader spreekt in bij een raadsvergadering in Maashorst. Zijn 15-jarige dochter zou verkracht zijn door een Syrische asielzoeker. De dochter zit thuis, getraumatiseerd. De vader voert actie en wordt weggezet als een herrieschopper. En de vermeende dader? Die is overgeplaatst naar een ander AZC en loopt nog vrij rond.

Dan hoef je niet lang na te denken over wat je daarvan vindt. Ik in elk geval niet. En veel populistische politici ook niet. Dit is koren op de molen voor de buitenlanderhater. “Zie je wel?” Ook ik voelde woede en onmacht. Maar toen ik zag hoe snel deze zaak werd misbruikt voor politieke winst, begon ik te twijfelen. Dit ging té makkelijk. Té gretig.

Ook raadsleden uit jouw stad doken erop. Ze hadden hun zo gewenste voorbeeld eindelijk te pakken. Ze postten nog net geen dansende banaan bij hun berichten op X en Facebook. Grenzen dicht, oprotten, eigen dochters eerst. Het was even geleden, maar daar was-ie weer: de klassieke stiekeme racisten disclaimer. “Er zijn wel goede, maar…”

Zó makkelijk scoren — dat kon toch niet het hele verhaal zijn. Of in elk geval: niet het enige verhaal. Toen ik Eva Vlaardingerbroek op X zag posten over deze zaak, besloot ik verder te kijken. Want ja, die betrouwbaarheid van Eva…

Al snel vond ik meer informatie via het Openbaar Ministerie — doorgaans wel een betrouwbare bron. Er is nog helemaal niet vastgesteld dat er sprake is van een strafbaar feit. Het gaat om een voorval tussen twee minderjarigen, die elkaar bovendien kenden. De zedenpolitie onderzoekt nu wat er precies is gebeurd. En omdat het om minderjarigen gaat, roepen zowel het OM als de burgemeester op om niet te speculeren. Even afwachten, om het onderzoek niet te schaden. 

Maar daar heeft de populist geen geduld voor. Die moet scoren. “Asielzoekers opgerot! Stem op ons.” Echt, mensen — dit is wéér een voorbeeld dat laat zien: de populistische politicus heeft helemaal niet het beste met je voor. Die zoekt geen waarheid, die zoekt verontwaardiging. Liefst zo rauw en ongenuanceerd mogelijk. Hij kiest liever voor likes dan voor een functionerende rechtsstaat.

En ik snap het echt wel. Je voelt woede, je wil dat iemand iets zegt, ergens voor gaat staan. Maar laten we niet vergeten dat deze politici dat gevoel niet verwoorden om je te beschermen — maar om het te gebruiken. Voor aandacht. Voor stemmen. Niet voor gerechtigheid, maar voor effect. Trap er niet in!  Trap er neit in!