Er gaat welhaast geen dag voorbij of hij scheert per fiets of auto met immer een stralende lach onder z’n donkere wenkbrauwen wel over onze straten en lanen. Bij nacht en ontij. Door de wind. Door de regen. Niets deert hem.
Jos van Leeuwen is al zestig jaar onze stadsfotograaf. Bij De Galerij op station Spui in de Tramtunnel viert hij dat met een expositie van zijn werk. De opening door burgemeester Van Zanen is vrijdag (6 september).
Jozef David Jacobus van Leeuwen (1948) haalde, amper zestien jaar jong, met zijn eerste persfoto al de Haagsche Courant: wateroverlast op het Rijswijkseplein. Zestig jaar later fotografeert Jos van Leeuwen nog. Hij is uitzonderlijk in zijn soort. Al die jaren slaapt hij met de politieradio onder z’n hoofdkussen. Hij rukt, soms wel tien keer per nacht, uit voor een brandje of een ongeluk, voor een demonstratie of desnoods voor een wanhopige poes hoog in een boom of een aangespoelde bruinvis op het Scheveningse strand.
Maar Jos van Leeuwen doet veel meer. Hij verschijnt, met z’n camera steevast onder z’n linkerarm, net zo makkelijk ook voor de hoogwaardigheidsbekleders op het Binnenhof, voor de hoge heren in de sociëteiten, in de ambassades en, niet te vergeten, voor de beau monde tijdens de recepties en ontvangsten die er in deze stad in overvloed zijn. Ook slaat hij zich, routineus inmiddels, door de haring- en aspergeparty’s heen, alsook door de wijnproeverijen. Voornaam volk of niet - te allen tijde houdt onze Jos zich edelmoedig staande.
Als societyjournalist heb ík meermaals het genoegen gesmaakt met Jos te mogen samenwerken, meestal op de rode lopers voor de paleizen op het Noordeinde en aan het Lange Voorhout of voor de kastelen te Wassenaar en Voorschoten. Jos arriveerde altijd stipt op tijd en passend gekleed, indien nodig in black tie. Het verveelde zelden dat we bij deze bijzondere gelegenheden telkens met alle egards werden ontvangen, ten bewijze uiteraard van achting en beleefdheid.
Het was wonderlijk te constateren wat een fotograaf, met diens camera in aanslag, onder de fine fleur zoal vermag teweeg te brengen. Want ook het chicste gezelschap kronkelt zich bij gelegenheid zonder de geringste gene pontificaal in positie. Freules, prinsessen, jonkvrouwen, maar ook schoon volk van Spaanse, Duitse en Zweedse oorsprong. Wat Jos aan moois voor zijn camera krijgt, gaat de verbeelding soms ver te boven. De waarheid gebiedt onmiddellijk te zeggen dat hij zich nooit uit z’n evenwicht heeft laten brengen.
In april vorig jaar behaagde het Zijne Koninklijke Hoogheid reeds Jos van Leeuwen te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Vanwege zijn onbaatzuchtigheid en behulpzaamheid, onder meer ten faveure van de Haagse Weekendschool en de Stichting Dierenambulance & Hospitaal Den Haag. Stadsfotograaf Jos van Leeuwen documenteert namelijk niet alleen het leven in Den Haag in beelden, hij deelt die beelden en zijn kennis met graagte en met grote gulheid.