“De verkiezingen voor de besturen van de Nederlandse waterschappen blijven voor veel mensen onduidelijk.”, zegt Frans van Kasteren uit de wijk Vrijenban uit Rijswijk, financieel specialist en kandidaat nummer 5 op de kieslijst voor de Algemene Waterschapspartij – niet politiek, wel deskundig. 

De AWP probeert tegenwicht te bieden onder het motto: AWP niet politiek wel deskundig. De AWP-vindt de waterschappen niet de beste plaats voor politiek gekrakeel. “Waterbeheer vraagt om deskundige bestuurders met een stevig mandaat en een visie die vele decennia vooruit reikt. De AWP vind dat de landelijke politieke partijen niets te zoeken hebben in het waterschapsbestuur. Veel kiezers weten nog steeds niet wat een waterschap doet en wat er valt te kiezen. De verkiezingen voor de waterschappen staan in de schaduw van de politieke strijd om de Eerste Kamer. In die strijd gaat het om landelijke thema’s als pensioen, onderwijs, het klimaatakkoorden de energienota. De verkiezingscampagnes gaan niet over zaken die relevantie hebben voor het waterbeheer.” 

Consolidatie en professionalisering 
De waterschappen zijn de oudste democratisch gekozen besturen van ons land. Het kiezen van de bestuurders stamt nog uit de tijd dat ons land honderden afzonderlijke waterschappen telde. Sinds die tijd zijn ze enorm geprofessionaliseerd en geconsolideerd tot de 21 organisaties die ons land nu rijk is. Het beleid van die organisaties is tegenwoordig echter sterk verweven geraakt met andere, regio-overstijgende beleidsterreinen zoals natuur- en landschapsbeheer en ruimtelijke ordening.  Dit wordt nationaal en vaak zelfs Europees bepaald. Het waterschap is daardoor veeleer een uitvoeringsorganisatie waar deskundigheid zwaarder telt dan politieke achtergrond. 
 

Deskundigheid 
Hij krijgt daarin bijval van de lijsttrekker van de AWP in Delfland Hans Middendorp. “Waterschappen beslissen bijvoorbeeld over het verwijderen van medicijnresten uit het oppervlaktewater. Maar om over dat soort zaken te beslissen, heb je geen politiek besluitvormingsproces nodig. Kijk naar de drinkwaterbedrijven. Die functioneren ook goed zonder politieke besluitvorming. Er is eigenlijk nooit veel controverse of twist over de besluiten van een drinkwaterbedrijf. Bij het gros van de waterschapstaken is de inspraak en het bezwaar en beroep bovendien al verzekerd via het wettelijk kader en alle aanvragen van vergunningen. Ook dat rechtvaardigt dus geen politieke besluitvormingsprocedures.”  

Uiteindelijk draait het werk van de waterschappen om het garanderen van schoon water en droge voeten tegen lage kosten, vindt Middendorp. “Daar is weinig politiek debat over mogelijk. Je doet het goed of je doet het slecht. Niet politieke kleur, maar deskundigheid geeft daarin de doorslag.” 

En daar wringt de schoen, volgens Frans van Kasteren. Hij ziet dat de invoering van het lijstenstelsel bij de waterschappen niet heeft bijgedragen aan de professionalisering. “Vaak zijn de kandidaten voor het bestuur van de waterschappen oud-wethouders of andere prominente partijleden. Die mogen van hun partij bij de waterschappen het staartje van hun politieke carrière beleven. “Het zijn doorgaans goede bestuurders, maar lang niet altijd goede waterbeheerders.” zegt Frans van Kasteren. 

Politiek debat 
Frans van Kasteren heeft niet de indruk dat burgers erg betrokken willen zijn bij het waterbeheer. “Droge voeten en schoon en voldoende water wordt als iets vanzelfsprekends beschouwd. Burgers maken zich wel zorgen over klimaatverandering, de kwaliteit van de natuur en de inrichting van het landschap. Daar kun je echte keuzes in maken. Daar is ook politiek debat voor nodig. Maar dat debat speelt zich nauwelijks af in de bestuurskamers van de waterschappen. Dat gebeurt in Den Haag, op het provinciehuis en in gemeenteraden.” 
 

Professionalisering waterbeheer 
De AWP pleit voor depolitisering en verdere professionalisering van het waterschapsbestuur.  Het past bij de huidige tijd en de uitdagingen waarvoor de waterschappen zich nu gesteld zien, om de beleidsbeslissingen en de uitvoerende taken verder te scheiden. “De tijd van de gekozen bestuurders van waterschappen en de geborgde zetels voor boeren, bedrijven en natuurbeheerders moet voorbij zijn. Bestuurders van waterschappen zouden moeten worden aangesteld op grond van hun expertise, niet op grond van politieke kleur of hun persoonlijk belang bij waterbeheer.” 
 
De AWP profileert zich in Delfland als politiek onafhankelijk, deskundig. “Je hoeft natuurlijk geen ingenieur te zijn, maar wel betrokken zijn en de dossiers goed kennen. Kortom: passie voor én kennis van water. Waterbeheer en waterzuivering vraagt volgens de AWP om een lange termijn visie, niet alleen scoren volgens de waan van de dag.” 
 
De Algemene Waterschapspartij doet op 20 maart 2019 onder de naam ‘AWP, niet politiek wel deskundig’ mee aan de verkiezingen in 19 van de 21 Nederlandse waterschappen. Meer informatie is te vinden op: www.AWP.nu